Κάθε Δευτέρα, οι Δόκιμοι Ερευνητές του ΤΟΡΕΝΕ αποτιμούν την εβδομάδα που πέρασε. Αυτές είναι οι απόψεις τους:

Μου αρέσει η πρόταση της Προέδρου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, Roberta Metsola, για ένταξη Ευρωβουλευτών από την Ουκρανία και την Μολδαβία. Στο πλαίσιο της αναμονής των κρατών αυτών για την επίσημη ένταξή τους στην Ευρωπαϊκή Ένωση, η Πρόεδρος Metsola πρότεινε να δοθεί σε εκπροσώπους τους το status παρατηρητή εντός του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου. Προσέθεσε ότι τέτοια προνόμια μπορούν να εξελιχθούν σε ακόμη πιο ουσιώδεις παραχωρήσεις μελλοντικά, όπως η συμμετοχή στην ενιαία αγορά ή στο πρόγραμμα Erasmus+ για νέους. H διεύρυνση είναι το γεωπολιτικό εργαλείο της ΕΕ για ένα καλύτερο και πιο συμπεριληπτικό μέλλον στην Ευρώπη και τέτοιες πρωτοβουλίες θα βοηθήσουν τις ενδιαφερόμενες υποψήφιες χώρες να εγκλιματιστούν και να προοδεύσουν.

Μου αρέσει η απόφαση του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Δικαιωμάτων του Ανθρώπου που εξεδόθη στις 12 Σεπτεμβρίου 2023 σχετικά με την υπόθεση Lapunov κατά Ρωσίας. Η υπόθεση αφορούσε τη μεταφορά του Lapunov, ενός ανοιχτά ομοφυλόφιλου άντρα, από την εργασία του στις αρχές, όπου μαζί με άλλους άντρες χτυπήθηκε έντονα και απειλήθηκε λόγω του σεξουαλικού του προσανατολισμού. Οι ενέργειες αυτές αποτελούσαν μια προσπάθεια “κάθαρσης” των ομοφυλοφίλων στη Δημοκρατία της Τσετσενίας. Το ΕΔΔΑ διαπίστωσε παραβιάσεις της απαγόρευσης των βασανιστηρίων, της απαγόρευσης των διακρίσεων, και του δικαιώματος στην ελευθερία και την ασφάλεια. Αυτή η εξέλιξη είναι θετική διότι αποδόθηκε εν τέλει δικαιοσύνη.

Δεν μου αρέσει η επιθετική στάση του Πρωθυπουργού της Ουγγαρίας, Viktor Orban, εναντίον της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ο Orban— ο οποίος χαρακτηρίζεται από τη φιλικά διακείμενη στάση του προς τη Ρωσία— σε ομιλία του παρομοίασε την ΕΕ με τη Σοβιετική Ένωση, υπονοώντας ότι η Ένωση έχει ως στόχο την εξάλειψη της κουλτούρας των κρατών- μελών της. Η Ουγγαρία φαίνεται να απομακρύνεται σταδιακά από τη δυτική επιρροή καθώς καταψήφισε τη στρατιωτική υποστήριξη της Ουκρανίας από την ΕΕ. Η ακραία θέση του Ούγγρου Πρωθυπουργού, σε συνδυασμό με τα ζητήματα καταπάτησης της δημοκρατίας που είναι φανερά στο εσωτερικό της Ουγγαρίας, εγείρουν φόβους για γεωπολιτικές ανακατατάξεις και ανάδυση υβριδικών ολοκληρωτικών καθεστώτων.

Δεν μου αρέσει η προσπάθεια υπονόμευσης του Ουζμπεκιστάν στο project κατασκευής του αρδευτικού καναλιού Qosh Tepa στο Αφγανιστάν. Το αρδευτικό κανάλι έκτασης 285 χιλιομέτρων θα εκτρέπει τα νερά του ποταμού Amu Darya προς το Αφγανιστάν με στόχο την ενίσχυση της καλλιέργειας σιταριού. Επιδίωξη της κυβέρνησης των Ταλιμπάν είναι η χώρα να γίνει εξαγωγός σιταριού έως το 2028. Ο Πρόεδρος του Ουζμπεκιστάν, Shavkat Mirziyoyev, κάλεσε τις υπόλοιπες χώρες της Κεντρικής Ασίας σε ενιαίο μέτωπο, καθώς το κανάλι ανατρέπει τα δεδομένα στη διαχείριση των υδατικών πόρων της περιοχής. Το έργο πιθανώς να στερήσει τους τεράστιους όγκους νερού που το Ουζμπεκιστάν χρειάζεται για την καλλιέργεια βάμβακος.